فسفات چیست؟

0

در حقیقت فسفات ‌ها، یکی از مهم ترین عناصر تشکیل دهنده بافت ‌های گیاهی هستند. ترکیبات غیر عالی و نمک اسید فسفریک، از این دسته از عناصر می باشند که در  طبیعت، هیچ وقت به شکل خاصی دیده نخواهند شد و همچنین می توانند به شکل یون فسفات با بار منفی در مواد معدنی به وجود آیند. فسفات ‌ها ترکیباتی مثل اسید های نوکلئیک یا کوآنزیم ‌هایی مانند آدنوزین تری ‌فسفات می باشند که بسیاری از درختان جوان برای تقویت سیستم رشد و رشد مناسب به مصرف آنها نیاز مبرم دارند. فسفات ها معمولاً برای مصرف گیاهان به کار می ‌روند و سرشار هستند از تمامی عناصر عالی که برای رشد این گیاهان لازم می ‌باشد. در ادامه به سوال فسفات چیست؟ پاسخ خواهیم داد.

 

استخراج فسفات

خاک فسفات (PR)، ترکیب معدنی طبیعی حاوی غلظت بالایی از فسفات معدنی می ‌باشد. تقریباً ۸۰ تا ۹۰ درصد این کانی های رسوبی خاک فسفات باعث شده که این محصول در ۱۰ سال گذشته در جهان افزایش یابد. انواع خاک فسفات دارای ترکیبات شیمیایی و شکل‌ های فیزیکی بسیار متفاوتی می باشند که گاهی به صورت لایه ‌های مسطح باریک هستند.

بزرگ‌ ترین معدن های خاک فسفات جهان، در کشور سوریه و مراکش و دیگر کشور های افریقایی، آمریکا، خاورمیانه و چین قرار دارند. بیشتر کانی‌ های فسفات حاوی فلوراپاتیت-کربنات معروف به فرانکولیت می باشند. فرانکولیت ‌ها با میزان کربنات زیاد، جایگزینی مناسب برای فسفات هستند که بسیار فعال بوده و کاملاً مناسب برای بکار بردن مستقیم به عنوان کود کشاورزی یا اصلاح ‌کننده خاک هستند. در این قسمت ما به سوال فسفات چیست؟ پاسخ داده ایم.

 

کاربرد فسفات‌ ها

فسفات ‌ها همان نمک‌ های سدیم و پتاسیم هستند که در بعضی از فرآورده‌ های گوشتی مثل سوسیس و کالباس به وفور وجود دارند. مانند سدیم تری پلی فسفات در جاهای دیگر نیز این نمک ‌ها به عنوان گیرنده یون ‌های فلزی و همچنین اتصال دهنده رطوبت و چربی، تثبیت کننده و معلق کننده در مواد غذای، مورد استفاده قرار می گیرند. محلول فسفات ‌ها خاصیت بازی و قلیایی دارند و ph آنها حدود 10 می ‌باشد و همچنین به طور منظم و مرتب قابل حل شدن در آب هستند، این محلول از نظر آزمایشگاهی در آزمایشگاه های شیمی مورد آزمایش قرار گرفته است. همچنین وجود آن‌ ها در فرآورده ‌های غذایی و گوشتی می ‌تواند با تعیین خاکستر تخمین زده شود.

در واقع بالا بودن مقدار خاکستر می تواند علاوه بر وجود نمک اضافه به خاطر وجود پلی فسفات ‌ها باشد. یکی از خواص بسیار مهم فسفات‌ ها در فرآورده های گوشتی، به دلیل خاصیت امولسیون کنندگی آن ها می باشد که این فرآورده ‌ها در اثر گرم شدن و حرارت دیدن، می توانند مقدار کمتری از آب و چربی موجود در خود را از دست ‌دهند. فسفات ‌ها همچنین در فرآورده‌ های لبنی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

پلی فسفات سدیم خوراکی

پلی فسفات سدیم  خوراکی، به شکل جامد می باشد که گاهی نیز، تری‌فسفات سدیم و پنتاسدیم تری فسفات نیز نامیده می‌شود که یک ماده افزودنی خوراکی است و در گروه نگهدارنده های غذایی قرار می‌گیرد که بیشترین استفاده از آن ها در بخش لبنیات و تولید سوسیس و کالباس  و همبر و … مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیبات، از فاسد شدن مواد غذایی جلوگیری کرده و مانع مناسبی برای اکسیدی شدن چربی‌ ها هستند. استفاده از پلی فسفات سدیم موجب می‌شود که:

  • PH مواد غذایی تنظیم شود
  • از اکسیده شدن چربی بر روی مواد غذایی و رشد میکروب ها جلوگیری می کند.
  • با یون ‌های فلزی ترکیب شده و از خراب شدن آن ها جلوگیری می‌کند.
  • برای جذب مقدار آب بیشتر، به همراه پروتئین ها واکنش نشان می‌ دهد.

 

موارد مصرف فسفاتطبق آزمایشات انجام شده مصرف فسفات ‌ها، برای این است که کمبود فسفر خون در بدن جبران شود. در واقع در زمان‌ هایی که اشخاص از دارو ها و مواد غذایی که فسفات در آنها زیاد باشد استفاده می‌کنند، این دارو ها و مواد غذایی باعث اسیدی شدن ادرار می‌شود. فسفات‌ ها باعث می ‌شوند که دارو هایی که خاصیت ضد باکتری دارند برای تقویت سیستم ایمنی بدن مورد استفاده قرار می گیرند.همچنین برای بروز خواص و اثرات خود به محیط اسیدی نیاز دارند، بتوانند به خوبی تاثیر خود را بر بدن جای گذارند. همچنین این مواد باعث می شوند که غلظت کلسیم در ادرار کم شود و مانع رسوب کلسیم در مجاری ادرار شوند. یکی از موارد مهمی که این ترکیبات از طریق آنها جذب بدن می ‌شود، مجرای گوارشی است.

تفاوت های این مواد در چیست؟

قیمت

علاوه بر ویژگی های مختلف این مواد، همانند خرید اسید فسفریک قیمت های مختلف آن ها می تواند در انتخاب فسفات مناسب تاثیر گذار باشد. قیمت ها از یک تامین کننده به تامین کننده ی دیگر متفاوت می باشد اما با این وجود به صورت میانگین و طبق گزارشات به دست آمده گران ترین فسفات مورد استفاده در محصولات غذایی پتاسیم تری پلی فسفات می باشد و ارزان ترین آن ها سدیم تری پلی فسفات به شمار می آید.

رطوبت

علاوه بر این فسفات ها هیگروسکوپیک می باشند به این معنی که رطوبت هوا را به راحتی جذب می کنند. در مقایسه با نمک، پتاسیم تری پلی فسفات، سدیم هگزا متا فسفات، تترا پتاسیم پیروفسفات بیش از نمک رطوبت را به خود جذب کرده و برای جلوگیری از جذب رطوبت هوا این مواد را باید در انبار با احتیاط ذخیره سازی کنند. بلعکس سدیم تری پلی فسفات و تترا سدیم پیرو فسفات کمتر از نمک رطوبت را به خود جذب می کنند.

حلالیت

استفاده از فسفات ها در کاربرد های مختلف به حلالیت آن ها وابسته است. به عنوان مثال استفاده از سدیم فسفات در ترشی ها به دلیل حلالیت پایین همیشه موجب یک مشکل اساسی می شوند. حلالیت در محصولات امولسیونی ممکن است چندان مشکل بزرگی به نظر نرسد. پتاسیم تری پلی، سدیم هگزا متا فسفات، تترا پتاسیم پیروفسفات محلول تر نسبت به سدیم تری پلی فسفات در آب می باشند. به همین ترتیب این مواد محلول تر از تترا سدیم پیرو فسفات نیز به شمار خواهند رفت.

طعم

براساس تحقیقات انجام شده بر فسفات ها، از نظر تاثیر این مواد بر عطر و طعم به ویژه در سطوح بالا، موجب ایجاد طعم های “صابونی” یا تلخ می شوند. در سطوح فسفات مجاز تنها تترا پتاسیم پیروفسفات سبب ایجاد طعم نامطلوب در محصول شده است.

هیدرولیز

پلی فسفات ها  در سیستم های گوشتی هیدرولیز شده و یا به اشکال دیگر تبدیل می شوند. هیدرولیز فسفات ها توسط عمل فسفاتاز پروتئین های گوشت و میکرو ارگانیسم ها افزایش می یابد. این بدین معنا می باشد که با توجه به زمان کافی ، پلی فسفات ها به فرم ارتوفسفات هیدرولیز می شوند و لکه های سفید رنگ برفی مانند، بر روی محصول بر جای می گذارند.

کلاته کنندگی

در صنایع غذایی پلی فسفات ها می توانند کلسیم و منیزیم و آهن موجود در آب های سخت را کلاته کنند. وقتی این کاتیون ها کلاته شوند توانایی فسفات ها برای افزایش ظرفیت نگهداری آب در گوشت کاهش پیدا می کند. در نهایت حتما هنگام استفاده از این مواد  از آب نرم و یا دیونیزه باید استفاده کنید.

به مراتب منیزیم (Mg ++) توسط فسفات ها بیشتر از کلسیم (Ca ++) کلاته می شود و این کار بیشترین بازدهی را با کمک تترا سدیم پیرو فسفات خواهد داشت. جدا از این، کلاته شدن کلسیم بیش از آهن صورت می گیرد و این کار توسط هگزا متافسفات با بالاترین بازدهی صورت می گیرد.

سخن پایانی ما در این مقاله درباره سوال فسفات چیست؟ و همچنین کاربرد فسفات صحبت کرده ایم. فسفات ‌ها، یکی از مهم ترین عناصر تشکیل دهنده بافت ‌های گیاهی هستند. بزرگ‌ ترین معدن های خاک فسفات جهان، در کشور سوریه و مراکش و دیگر کشور های افریقایی، آمریکا، خاورمیانه و چین قرار دارند. در این مبحث تفاوت این مواد را در قیمت، رطوبت، حلالیت و … را برایتان شرح داده ایم. با تشکر که تا پایان این مقاله با ما همراه بوده اید.

 

Rate this post
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.